Bớt Becker (Becker’s Nevus)

1. Tổng quan  

Bớt Becker (Becker’s nevus) là một bệnh tăng sắc tố mắc phải. S. William Becker lần đầu tiên mô tả bệnh lý này vào năm 1949, trong 2 trường hợp được báo cáo là "bệnh lý tăng sắc tố và rậm lông tại vị trí bớt một bên”.

Nam giới thường bị ảnh hưởng nhiều hơn (tỷ lệ nam/nữ khoảng 5:1). Bớt Becker có tỷ lệ mắc ước tính là 0,5% ở nam giới. Tổn thương thường xuất hiện trong thời kỳ dậy thì, nhưng có trường hợp xuất hiện khi mới sinh hoặc thời thơ ấu. Bớt Becker có tính chất gia đình đã được báo cáo. Một số nghiên cứu đã chỉ ra tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở những người có làn da sẫm màu. 

Nguyên nhân chính xác không rõ ràng. Bớt Becker được coi là một loại bớt thượng bì lành tính, khởi phát muộn. Các đặc điểm liên quan như phát triển quanh tuổi dậy thì, nam giới chiếm ưu thế, chứng rậm lông và tổn thương dạng mụn trứng cá gợi ý vai trò của androgen. Người ta đã báo cáo rằng số lượng thụ thể androgen tăng lên tại vị trí tổn thương.

2. Đặc điểm lâm sàng

Bớt Becker biểu hiện là một dát màu nâu hoặc nâu sẫm, tăng sắc tố một bên, ranh giới rõ, tăng dần kích thước. Một số nghiên cứu đã báo cáo rằng bên phải cơ thể thường bị ảnh hưởng nhiều hơn.

Các vị trí phổ biến nhất liên quan là vai, vùng xương bả vai và cánh tay. Trong một số trường hợp, bớt Becker có thể xuất hiện hai bên ở các vị trí không điển hình như chi dưới. Thường thấy tình trạng rậm lông tại tổn thương sau khi tình trạng tăng sắc tố xuất hiện và có thể mất nhiều tháng đến nhiều năm để phát triển. Các tổn thương dạng mụn trứng cá có thể xuất hiện trên tổn thương.

Bớt Becker có thể liên quan đến các bất thường về ngoại bì được gọi là hội chứng bớt Becker. Các bất thường bao gồm u cơ trơn, thiểu sản vú, cơ và mỡ ngực, phì đại chi, tăng sản tuyến thượng thận và tinh hoàn phụ.

Bớt Becker không biến mất tự nhiên. Tình trạng rậm lông thường phát triển sau khi tăng sắc tố và lông trở nên thô dần theo thời gian.

3. Chẩn đoán

Chẩn đoán chủ yếu bằng lâm sàng. Một số nghiên cứu hóa mô miễn dịch đã chỉ ra sự tăng biểu hiện của một số dấu ấn như Ki-67, melan-A và keratin 15 ở tổn thương và quanh tổn thương so với da bình thường. Chiều dài sợi thần kinh da và sợi actin cơ trơn cũng được báo cáo là dài hơn tại vị trí bớt Becker.

4. Điều trị

Tình trạng tăng sắc tố của bớt Becker thường không mất đi, mặc dù có báo cáo về tình trạng sắc tố mờ dần một cách tự nhiên trong một số trường hợp. Điều trị chủ yếu được chỉ định vì lý do thẩm mỹ, đặc biệt là sự phát triển nhanh chóng của bớt trong thời kỳ dậy thì.

Không có loại laser nào là ưu việt trong điều trị bớt Becker. Nhiều loại tia laser khác nhau có hiệu quả trong điều trị bớt Becker, như tia laser Ruby Q-switched, Nd YAG Q-switched, Alexandrite xung dài và nhiều loại laser xâm lấn phân đoạn khác nhau. Tuy nhiên, cả hai đều có tỷ lệ tái phát cao. Các tổn thương rậm lông đã được báo cáo là đáp ứng với sự kết hợp của laser phân đoạn với IPL.

Thuốc kháng androgen bôi tại chỗ mới chỉ có 1 nghiên cứu ca lâm sàng, cải thiện ít và độ an toàn chưa được kiểm chứng. Phẫu thuật và ghép da không được khuyến cáo do tổn thương rộng và nguy cơ để lại sẹo.

Nên tránh ánh nắng mặt trời vì tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể khiến các tổn thương sẫm màu hơn.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.      Kaliyadan F, Ashique KT. Becker Melanosis. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; September 14, 2021.

2.      Kansal NK. Lightening Becker nevus: Role of topical therapies. J Am Acad Dermatol. 2019 Feb;80(2):e39.

3.      Becker's nevus. Baalann KP, Krishnan M. Pan Afr Med J. 2022;41:142.

4.      Becker nevus syndrome: a 2020 update. Torchia D. J Am Acad Dermatol. 2021;85:0–3.

5.      Al-Bakaa MK, Al-Dhalimi MA, Dube P, Khalaf FK. Evaluating the Roles of Different Types of Laser Therapy in Becker’s Nevus Treatment. J Clin Med. 2022 Jul 21;11(14):4230.

Viết bài:  BSNT. Nguyễn Mạnh Hùng

Đăng bài: Phòng Công tác xã hội