Augmentin và nguy cơ hoại tử ruột thai nhi

Theo thông tin đưa ra mục Thai kỳ và cho con bú – Tờ thông tin sản phẩm Augmentin: trong một nghiên cứu đơn ở những phụ nữ sinh non do vỡ màng ối sớm (pPROM), đã có báo cáo về việc điều trị dự phòng với Augmentin có thể liên quan đến tăng nguy cơ viêm ruột hoại tử ở trẻ sơ sinh. Câu hỏi đặt ra: Liệu Amoxicillin-acid clavulanic (Augmentin)có còn là lựa chọn ưu tiên trên đối tượng phụ nữ có thai trong các trường hợp nhiễm khuẩn trong chỉ định?

I. Chỉ định chung của amoxicilin và kali clavulanat 

Các chế phẩm amoxicilin và kali clavulanat (Augmentin) được dùng để điều trị trong thời gian ngắn (dưới 14 ngày) các trường hợp nhiễm khuẩn gây ra bởi các chủng sản sinh ra beta-lactamase không đáp ứng với điều trị bằng các aminopenicilin đơn độc:

- Nhiễm khuẩn nặng đường hô hấp trên: Viêm amidan, viêm xoang, viêm tai giữa đã được điều trị bằng các kháng sinh thông thường nhưng không đỡ.

- Nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới bởi các chủng H. influenzae và Moraxella catarrhalissản sinh beta-lactamase: Viêm phế quản cấp và mạn, viêm phổi - phế quản.

- Nhiễm khuẩn nặng đường tiết niệu - sinh dục bởi các chủng   E. coli, Klebsiella và Enterobacter  sản sinh beta-lactamase nhạy cảm: Viêm bàng quang, viêm niệu đạo, viêm bể thận (nhiễm khuẩn đường sinh dục nữ).

- Nhiễm khuẩn da và mô mềm: Mụn nhọt, côn trùng đốt, áp xe, nhiễm khuẩn vết thương, viêm mô tế bào.

- Nhiễm khuẩn xương và khớp: Viêm tủy xương.

- Nhiễm khuẩn nha khoa: Áp xe ổ răng.

- Nhiễm khuẩn khác: Nhiễm khuẩn do sẩy thai, nhiễm khuẩn sản, nhiễm khuẩn trong ổ bụng.

II. An toàn trên phụ nữ có thai

Nghiên cứu thực nghiệm trên quá trình sinh sản của chuột đã chứng minh khi dùng chế phẩm theo đường uống và tiêm với liều lớn hơn 10 lần liều dùng cho người đều không gây dị dạng. Tuy nhiên, vì còn ít kinh nghiệm về dùng chế phẩm cho người mang thai, nên cần tránh sử dụng thuốc ở người mang thai nhất là trong 3 tháng đầu, trừ trường hợp cần thiết do thầy thuốc chỉ định.

Phân loại theo TGA (Australia): A

III. Mối liên quan của Augmentin và nguy cơ hoại tử ruột ở thai nhi

Năm 2001, một thử nghiệm lâm sàng về kháng sinh dự phòng trong trường hợp vỡ ối non (pPROM) đã báo cáo nguy cơ viêm ruột hoại tử tăng lên ở trẻ sơ sinh có mẹ được cho uống axit amoxicillin-clavulanic trước khi sinh. Nghiên cứu này tạo ra mối quan tâm và sự miễn cưỡng khi sử dụng kháng sinh này trong giai đoạn cuối thai kỳ, bất chấp những hạn chế về phương pháp luận của nó và thiếu sự xác nhận trong 3 nghiên cứu được công bố từ năm 2001 đến năm 2008. Kể từ đó, không có công bố nào về chủ đề này.

Nghiên cứu gần đây của Vauzelle (2021) trên tạp chí Gynécologie Obstétrique Fertilité & Sénologie, cho thấy: Dựa trên các kết quả có sẵn cho đến nay, không ủng hộ khả năng tăng nguy cơ viêm ruột hoại tử khi sử dụng axit amoxicillin-clavulanic trong giai đoạn cuối thai kỳ. Trong các tình huống lâm sàng cần dùng, amoxicillin / axit clavulanic có thể được kê đơn ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, kể cả trước khi sinh.

IV. Kết luận

Mối liên quan của Augmentin và nguy cơ hoại tử ruột ở thai nhi chưa được rõ ràng so với lợi ích của thuốc trên nhóm đối tượng phụ nữ có thai. Do đó cân nhắc lợi ích - nguy cơ, trong các tình huống lâm sàng cần dùng, amoxicillin / axit clavulanic có thể được kê đơn ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ.

Tài liệu tham khảo

1. Tờ hướng dẫn sử dụng của Augmentin 1g.

2. Dược thư quốc gia Việt Nam 2018, chuyên luận amoxicillin và kali clavulanat, tr.192-195.

3. Kenyon, Sara et al. “Antibiotics for preterm rupture of membranes.” The Cochrane database of systematic reviews ,12 CD001058. 2 Dec. 2013.

4. Vauzelle, C. “Amoxicilline-acide clavulanique (Augmentin®) en fin de grossesse” [Amoxicillin-clavulanic acid in late pregnancy]. Gynecologie, obstetrique, fertilite & senologie vol. 50,2 (2022): 205-207.

Viết bài: THS. Trần Phương Thảo

Đăng bài: Phòng Công tác xã hội