Dị tật thừa ngón tay cái – hiểu đúng, điều trị sớm, bảo vệ tuổi thơ trẻ nhỏ

1. Thừa ngón tay cái là gì?

Thừa ngón tay cái (preaxial polydactyly) là một trong những dị tật bẩm sinh phổ biến ở trẻ nhỏ, là tình trạng trẻ có hai ngón cái trên một bàn tay, do rối loạn phát triển bào thai. Ngón thừa có thể đơn giản chỉ là phần mềm hoặc phức tạp với đầy đủ gân, xương, khớp và móng.

Ngón cái giữ vai trò quan trọng trong chức năng cầm nắm, viết, thao tác tinh tế… nên bất thường ở ngón này có thể ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, học tập của trẻ và tâm lý của trẻ nếu không được điều trị sớm.

2. Điều trị như thế nào và tại sao cần điều trị sớm?

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính, thường được chỉ định khi trẻ từ 12–18 tháng tuổi. Thời điểm này sự phát triển của bàn tay rất nhanh, giúp việc chỉnh sửa đạt hiệu quả tối ưu cả về chức năng và thẩm mỹ. Trong những trường hợp đơn giản mà không ảnh hưởng tới chức năng bàn tay thì có thể trì hoãn tối đa 4-5 tuổi.

Phẫu thuật nhằm mục đích:

• Loại bỏ ngón thừa.
• Giữ lại và chỉnh trục ngón cái chính.
• Cân bằng gân, dây chằng và khớp.

Sau mổ, trẻ có thể cần tập phục hồi chức năng để phục hồi vận động.

Việc điều trị muộn không chỉ gây khó khăn cho phẫu thuật viên mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý – xã hội của trẻ, như trong trường hợp dưới đây:

Bệnh nhân nữ 7 tuổi, được đưa đến bệnh viện Da liễu trung ương khám vì thừa ngón cái tay phải. Dị tật được gia đình phát hiện từ sơ sinh nhưng không can thiệp vì cho rằng “không ảnh hưởng”. Đến khi vào lớp 1, bé bị bạn bè trêu chọc, ảnh hưởng tới tâm lý trẻ. Ngoài ra, khả năng viết chữ của cháu có bị ảnh hưởng, gây khó khăn trong học tập. Bệnh nhân đã được phẫu thuật thành công, phục hồi lại hình thái, chức năng bàn tay, đặc biệt là giải quyết được sự mặc cảm của trẻ, lấy lại sự tự tin khi đến trường.

Đây là hồi chuông cảnh tỉnh cho các bậc phụ huynh: đừng để con tổn thương rồi mới đi điều trị, nếu như trẻ được phẫu thuật sớm thì những tổn thương về chức năng và tâm lý sẽ không gặp phải.

3. Cha mẹ cần làm gì?

Quan sát tay trẻ sơ sinh: Nếu thấy có hai ngón cái, hoặc có sự bất thường về bàn tay cần đi khám ngay.

Không nên trì hoãn: Khi thăm khám sớm, bác sĩ sẽ tư vấn lứa tuổi thích hợp để phẫu thuật mang lại kết quả tốt nhất về thẩm mỹ, chức năng và giảm tổn thương tâm lý.

4. Kết luận

Thừa ngón tay cái là một dị tật bẩm sinh có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện và phẫu thuật đúng thời điểm. Việc trì hoãn không chỉ khiến kết quả phẫu thuật kém mà còn khiến trẻ chịu tổn thương tâm lý, ảnh hưởng đến phát triển toàn diện.

Hãy hành động sớm để con bạn có một đôi tay khỏe mạnh, một tâm hồn tự tin, và một tương lai không mặc cảm.

Viết bài: Ths.Bs Vũ Đình Tâm - Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ & PHCN

Đăng bài: Phòng Công tác xã hội