Cảnh báo vi khuẩn lậu kháng thuốc mạnh

Tại Bệnh viện Da liễu T.Ư (Hà Nội) mỗi tháng có thể ghi nhận hàng trăm ca đến khám do mắc bệnh lậu. Đáng lưu ý, đã có những ca nhiễm vi khuẩn lậu kháng thuốc.

Biểu hiện kín đáo ở nữ

Theo PGS-TS-BS Phạm Thị Lan, Phó giám đốc Trung tâm Đào tạo, chỉ đạo tuyến, Bệnh viện (BV) Da liễu T.Ư, bệnh lậu là một bệnh nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục. Đến nay, bệnh lậu vẫn là mối quan tâm lớn đối với sức khỏe cộng đồng.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính có hơn 82 triệu ca lậu mới mắc trong năm 2020; trong đó, phần lớn ở châu Phi và khu vực tây Thái Bình Dương (theo chia vùng của WHO, Việt Nam thuộc khu vực tây Thái Bình Dương).

Tại Việt Nam, theo thống kê của hệ thống ngành da liễu, hằng năm có tới 300.000 bệnh nhân (BN) mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục, trong đó số ca mắc bệnh lậu không hề nhỏ.

BS Phạm Thị Lan cho biết, BV Da liễu T.Ư hằng ngày tiếp nhận nhiều BN có triệu chứng của các bệnh lây truyền qua đường tình dục đến khám, trong đó có bệnh lậu. Số ca mắc bệnh lậu đến khám tại BV có thể lên đến hàng trăm ca mỗi tháng. Các BN mắc bệnh này ở các lứa tuổi khác nhau, nhưng phổ biến hơn là lứa tuổi từ 18 – 49.

Theo BS Lan, phần lớn BN đến khám bệnh lậu là nam giới. Nguyên nhân có thể do biểu hiện lâm sàng của bệnh lậu ở nam giới rõ ràng hơn, với các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu dắt, ra mủ ở miệng sáo, quy đầu… khiến BN rất khó chịu phải đi khám.

“Biểu hiện của bệnh này ở nữ lại kín đáo hơn, có thể chỉ biểu hiện bằng ra khí hư bất thường hoặc không, chủ yếu là viêm ở cổ tử cung. BN không thấy bất thường nhiều nên không đi khám, và tiếp tục có quan hệ tình dục làm lây lan cho bạn tình và có thể gây các biến chứng cho bản thân người bệnh”, BS Lan lưu ý.

Siêu vi khuẩn lậu

Trước thông tin trên báo chí về việc ghi nhận ca bệnh do “siêu vi khuẩn lậu”, BS Lan chia sẻ, thực tế 70 – 80 năm qua bệnh lậu được điều trị hiệu quả bằng các thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, trên toàn cầu xuất hiện ngày càng nhiều chủng lậu kháng các loại kháng sinh được sử dụng trước đây (sulfonamides, penicillins, cephalosporins, tetracyclines, macrolides, fluoroquinolones) và kể cả các kháng sinh hiện được sử dụng để điều trị lậu (ceftriaxone, azithromycine, cefixime).

Trường hợp người đàn ông nhiễm vi khuẩn lậu đa kháng thuốc ở mức độ cao được báo chí đề cập gần đây là điều hoàn toàn có thể xảy ra trên thực tế.

BS Lan thông tin thêm, các bài báo quốc tế cho thấy lậu đa kháng thuốc ở mức độ cao (Neisseria gonorrhoea super bug – H041) có thể gọi là “siêu vi khuẩn lậu”, lần đầu tiên được phát hiện ở hầu họng của một gái mại dâm ở Kyoto (Nhật Bản) năm 2011, chủng này kháng lại ceftriaxone – thuốc chủ lực để điều trị bệnh lậu và hầu hết các loại kháng sinh khác. Năm 2014, một người đàn ông ở Anh sau khi trở về từ Nhật Bản đã nhiễm chủng lậu đa kháng thuốc từ một bạn gái người Nhật mắc lậu. Với lối sống cởi mở và sự thông thương quốc tế thuận tiện, nguy cơ lây lan các chủng lậu đa kháng thuốc ở mức độ cao ra các châu lục, quốc gia, trong đó có Việt Nam, là không hề nhỏ. Đây là thách thức lớn đối với toàn cầu.

Những tình huống có thể lây nhiễm bệnh lậu

Trước một số thông tin về nguy cơ mắc bệnh lậu khi đi du lịch, BS Lan cho rằng, nguy cơ mắc lậu nói riêng và mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục nói chung không chỉ đối với người đi du lịch mà đối với tất cả những người trong độ tuổi có sinh hoạt tình dục, bao gồm: quan hệ tình dục không lành mạnh (mua – bán dâm); quan hệ tình dục không được bảo vệ (không sử dụng bao cao su đúng cách); có nhiều bạn tình; dùng rượu bia và các chất kích thích khi quan hệ; lạm dụng tình dục…

Theo BS Lan, các BN khi đến khám tại BV Da liễu sẽ được thăm khám và làm các xét nghiệm để chẩn đoán xác định có thực sự mắc lậu hay không, lậu cấp tính hay mạn tính, lậu có biến chứng hay không. BV còn thực hiện nuôi cấy lậu và làm kháng sinh đồ để xác định vi khuẩn lậu có kháng thuốc hay không.

Quá trình điều trị, BN cần được theo dõi, tư vấn và điều trị bệnh lậu với các thuốc phù hợp và hiệu quả, kể cả trường hợp lậu kháng thuốc. “Như vậy sẽ phòng được các biến chứng cho bản thân người bệnh và ngăn chặn được sự lây lan của vi khuẩn lậu, không những cho bạn tình của BN mà còn cho xã hội”, BS Lan chia sẻ.

Tại BV Da liễu T.Ư, gầy đây đã ghi nhận BN mắc bệnh lậu kháng thuốc. Đồng thời, tại Việt Nam đã bắt đầu xuất hiện một số chủng lậu kháng thuốc mạnh, không nhạy cảm với cả 2 loại kháng sinh ceftriaxone và cefixime.

Để ngăn ngừa lây nhiễm bệnh lậu, cần thực hiện quan hệ tình dục lành mạnh, thủy chung; thực hành tình dục an toàn, sử dụng bao cao su đúng cách; không dùng các chất kích thích khi quan hệ tình dục. Khi được chẩn đoán mắc bệnh, cần điều trị cho mình và cho bạn tình.

(Nguồn: Bệnh viện Da liễu T.Ư)